Jak działają Inteligentne liczniki energetyczne?

Od kilku lat panuje moda na to, żeby wszystkie urządzenia były „smart”, czyli inteligentne. Przez smartfony, smartwatche i smartTV po inteligentne samochody, domy, a nawet miasta. Jakiś czas temu do użytku weszły także inteligentne liczniki energetyczne, które opierają się na technologii „smart metering”. Czym różnią się od zwykłego licznika i jak działają? Sprawdźmy!  

Skąd wzięły się takie liczniki?

Przez wiele lat w polskich domach funkcjonowały liczniki indukcyjne. Chyba każdy pamięta charakterystyczną, aluminiową tarczę, która kręcąc się powoli, obliczała zużycie prądu. Każdy obrót tarczy oznaczał daną ilość zużytych kilowatogodzin mierzących zużycie energii elektrycznej. Później przychodził pracownik z zakładu elektrycznego, dokonywał odczytu licznika, a do nas przychodził rachunek za prąd. To rozwiązanie nie było złe, ale ktoś wpadł na pomysł, że można je ulepszyć.

Powstały więc pierwsze liczniki elektroniczne. Zamiast topornie kręcącej się tarczy, przypominającej pierwsze komputery pokładowe ze starych filmów science-fiction, licznik elektroniczny wyposażony jest w wyświetlacz cyfrowy. Zbudowany jest on z układów scalonych, generujących impulsy, które wskazują prędkość przepływającego prądu oraz przyłożonego napięcia. Liczba impulsów jest proporcjonalna do ilości zużywanego prądu. Dokonuje on o wiele dokładniejsze pomiary niż licznik indukcyjny. 

Wyświetl ten post na Instagramie.

Post udostępniony przez The E-Co (@the_eco_lights)

Sposób działania

Inteligentne liczniki zużycia energii elektrycznej działają w ten sam sposób, co zwykłe liczniki elektroniczne, ale są wyposażone w dodatkowe funkcje, takie jak:

• zdalny odczyt i konfiguracja – dzięki inteligentnemu licznikowi możemy pożegnać się z wizytami inkasenta odczytującego pomiary. Dostawca prądu może dokonać zdalnego odczytu stanu licznika w czasie rzeczywistym. Istnieje możliwość dwustronnej komunikacji pomiędzy odbiorcą energii i jej sprzedawcą;
• monitorowanie zużycia energii – urządzenie tworzy statystyki pomiaru prądu w Twoim domu/mieszkaniu, dzięki czemu można przekonać się, w jakich godzinach zużycie energii jest największe i jak poszczególne urządzenia domowe wpływają na zużycie energii;
• zdalne diagnozowanie usterek – jeśli w Twojej instalacji energetycznej wystąpi usterka, nie będziesz musiał od razu dzwonić na infolinię. Inteligentny licznik wyśle do dostawcy odpowiedni komunikat, dzięki czemu będzie on mógł zdalnie wykryć i zdiagnozować problem. Co więcej, dzięki zastosowanym algorytmom analitycznym, licznik może wykryć potencjalne podłączenie się do Twojej instalacji niechcianego gościa;
• dokładniejsze pomiary – dotychczas popularną praktyką była opłata za tzw. prognozowane zużycie prądu, która nie zawsze przekłada się jeden do jednego na faktyczne zużycie. Inteligentny licznik jest w stanie z dużą precyzją oszacować ilość energii, którą wykorzystujesz, więc zapłacisz tylko za prąd, z którego rzeczywiście korzystałeś. Dodatkowo możemy zdecydować się na rachunki w systemie przedpłatowym, co pozwoli nam samodzielnie kształtować wydatki na energię. 

Rodzaje inteligentnych liczników

Decydując się na inteligentny licznik, trzeba być świadomym tego, że musi być on dostosowany do naszego budynku. Nie można zastosować tego samego licznika do dwuosobowego mieszkania i zakładu przemysłowego. W zależności od tego, jak i ile energii pobieramy, potrzebny nam będzie odpowiedni rodzaj licznika. Można to scharakteryzować przez trzy kategorie:

• liczba faz – w większości gospodarstw domowych stosowane będą liczniki jednofazowe o napięciu 230 V i trzech żyłach. Jeśli w naszym domu często korzysta się z urządzeń o dużej mocy lub chcemy zastosować licznik w zakładzie przemysłowym, w którym pracują ciężkie maszyny, konieczny będzie licznik trójfazowy o napięciu 400 V i czterech lub pięciu żyłach;
• sposób pomiaru – analogicznie jak w liczbie faz, częściej stosowane będą liczniki w układzie bezpośrednim. Oznacza to, że odbiorniki podłączone są bezpośrednio do licznika energii. W przypadku korzystania z maszyn o dużej mocy instaluje się liczniki przekładnikowe. Działają one w ten sposób, że mierzą wartości niższe od rzeczywistych, ale proporcjonalne do ilości zużytej energii elektrycznej;
• kierunek przepływu energii – jeśli posiadasz w swoim domu urządzenia, które produkują energię, takie jak panele fotowoltaiczne, będziesz musiał wybrać licznik dwukierunkowy, który obliczy zarówno pobór, jak i wytworzenie prądu. W pozostałych przypadkach stosuje się liczniki jednokierunkowe.

Wyświetl ten post na Instagramie.

Post udostępniony przez AEW Energie AG (@aew_energie_ag)

Inteligentne liczniki zużycia energii elektrycznej mogą w rzeczywisty sposób pomóc nam lepiej gospodarować zużyciem prądu. Okazuje się, że nie jest to żaden „niepotrzebny bajer”, a funkcjonalne urządzenie. Skoro doczekaliśmy się już trzech odsłon liczników energetycznych, w takim razie ciekawe, jaki będzie następny etap rozwoju. Może odczyt będzie dokonywał się w sposób zdalny z chmury? Kto wie?